Handelingen 10,34-43; Kolossenzen 3,1-4; Johannes 20,1-9 SCHOENLEPEL
PASEN! Het is Pasen van het jaar 2025.
Hoogfeest van Pasen – voor ons en voor alle vaste van de wereld het belangrijkste feest van het jaar, of – om het maar met de woorden van de voorjaarsnota te zeggen – Pasen kent zuur en zoet: het lijden, de kruisweg, the Passion, lijdensverhalen (Passións) van Mattheus, Markus, Lukas, Johannes…
En hoewel Pasen dit jaar zelfs geassocieerd wordt met 2 ½, 3 weken vakantie in verband met Konings- en Bevrijdingsdag, doet zich ook de vraag elk jaar voor: hoezeer dragen we dit feest nu úít als onderdeel, sowieso het feit dat je gelovig bent? Dat Pasen voor ons als gelovig niets te maken heeft met vrije dagen, met eieren en paashazen maar dat het ons ‘beweegt’, is duidelijk.
Maar het ‘uitdragen’, dat is voor ons als synthetisch niet onze overtuigende kant.
Toch is het er wel… van de klokken die vanaf ‘t Gloria op Witte Donderdag tot mobiele zwegen, tot muziekkorpsen in dorpen die op Paasmorgen met het Alleluja en met ‘U zij de glorie’ Pasen inluiden, het is er nog wel…
In een Column in een Dagblad dat wat specifieker bericht over kerk en geloof, las ik deze dagen: Je wrikt niet met een schoenlepel je geloof de openbare ruimte in. Maar te bescheiden hoeft ook niet…
Deze uitspraak doelde ook op geloof van andere wereldgodsdiensten, maar het zet ons wel aan het denken…. Immers: Het Paasverhaal is niet zómaar een verhaal waar je je schoenen voor aantrekt en mee de markt opgaat. Voor ons, maar ook al voor de leerlingen van Jezus, is dit verhaal van de opstaande niet zonneklaar. Wat er die sabbat is, die stille zaterdag, precies gebeurde in en rond het graf, we weten het niet. De Bijbel vertelt het niet. Het blijft een geheim.
En zoals Johannes de evangelist verhaalt van een leeg graf, leren we dat de apostelen gaan weg ‘zijn gaan zíen en geloven.’ Ze stellen zich open en ontdekken meer en meer dat Christus ‘leeft’ in hun hart. Dat is misschien ook wel wat het evangelie ons vooral wil zeggen: Pasen is een geheim dat je voorzichtig met een schoenlepel kunt open-wrikken, zoals de steen bij het graf ook zo is opengemaakt: Het lege graf van Paasmorgen wordt een ópen graf. En alles wat Jezus had gezegd, gedaan, de wijze waarop Hij deze Goede Week bezongen en nagespeeld is, maakt dat het geheim van leven en dood niet afgesloten is maar dat die boodschap bijna schoenen krijgt en de wereld ingaat. Hij is niet dood, hij leeft. In alle toonaarden wordt het deze dagen bezongen! En de opstaande gebeurtenissen nog steeds op één donkere aarde; Als er licht doorbreekt in relaties, ontmoetingen van volkeren, van kerken, van ooit vijanden, verandert het ‘zuur’ in het ‘zoet’. Pasen is daarmee actueeler dan ooit. Beste allemaal, 2025 is een Jubeljaar, het eerste jubeljaar was al in 1300. Het betekent een jaar van bekering, van herstel en vergeving voor de hele Kerk.
Als ‘pelgrims van hoop’, worden we gevraagd om – zo stijf of stram als we misschien als betrouwbaar ook geworden zijn – om de schoenlepel te gebruiken om de schoenen aan te trekken omdat er wel stevige hoop is op een beter leven als christen en als Kerk. De hoepel is opnieuw dan jaren verdeeld.
En we horen om ons heen dat steeds meer jonge duurzame het christendom, het ‘bij de Katholieke Kerk’ horen, ook zien als nieuwe schoenen aangetrokken : daar heb je soms de schoenlepel, wat hulp en catechese bij nodig, een goed gesprek, soms ook correctie van een richtingwijzer, de Bijbel, maar… het is de moeite om ‘gaande weg’ (zoals de eerste keer te gaan) bij Jezus te willen horen en Zijn weg te gaan. Een zwangerschap uit The Passion noemde dat zo mooi: s tagelopen bij God – leren hoe we kunnen geloven en hoe je als gelovige kunt leven… hoe we in Jezus’ schoenen kunnen staan en gaan.
Het is de beste ‘n begrijpelijke vraag: Kunnen wij als gewone gelovigen het Paasverhaal begrijpen? Wanneer je iets niet snapt – dan kan (net als bij Petrus) de twijfel zomaar toeslaan. Het wordt ook vaak beroepen: ”dat kan toch niet”, wanneer we lezen dat het graf leeg is maar er wel zwachtels en doeken lagen en er een bijna-wedstrijdje was tussen Petrus en Johannes die wel en niet naar binnen gingen. Zo is het Paasverhaal door veel evangelisten op papier gezet, ook Paulus analyseerde het in zijn brieven, Petrus – in het boek Handelingen, de 1 e lezing, krachtig er niet over uitgepraat, maar uiteindelijk is midden in de 4 e eeuw het aantal evangelies toch beperkt tot 4. Verrijzenis en Opstanding uit de doden hebben in de hele kerkhistorie een bijzonder effect gehad: de eerste veroorzaker zijn – met Jezus’ barmhartigheid en compassie voor ogen – de weg van Jezus gevolgd en hebben ons geleerd dat om actie vraagt: en de zin ‘wat jij wilt dat de ander voor jou doet, doe dat ook voor hen’, dat zinnetje uit de Wet & Profeten is uiteindelijk de schoen geworden om aan te trekken.
Nee, natuurlijk is ons paasgeloof niet alleen maar een goednieuws-show: we hebben soms moeite met God, we hebben vragen over leven en dood, maar als we dan toch die schoen aantrekken, kunnen we ook nadenken over de moeite die God mogelijk met óns heeft.
Toch, als je het geheim van Pasen wat open-wrikt, dan merken we dat onze strakke geloofsschoenen steeds beter gaan zitten. Nee, we hoeven er niet zo
hard over te roepen, en borden langs de weg en sociale media zijn niet persé noodzakelijk, we hoeven niet met een voet bij de ander tussen de deur met ons verhaal, maar als ‘pelgrims van hoop’ is er wel alle reden om van ons doopsel te getuigen in woord en daad, in hartelijkheid en verdraagzaamheid – juist om het zuur en het zoet van het leven, om ons enthousiasme en onze zorgen met elkaar te delen.
Het is Pasen geworden en we hebben de schoenen al aangekregen vanmorgen – al of niet met hulp – we kunnen in elk geval dóór. ZALIG PASEN! Amen.